ktoś by
  • Kto jest winny czego? Być winnym – kilka uwag o pochodzeniu frazy

    22.07.2021
    22.07.2021

    Proszę o szersze opisanie pod kątem etymologicznym znaczenia wyrażenia być winnym czegoś.

    Dziękuję.

  • Składnia wyrazu winien

    5.07.2021
    5.07.2021

    Dzień dobry, Szanowni Państwo,

    uprzejmie proszę o informację dotyczącą składni czasownika: "winien" oraz "winny".


    Kiedy będzie występować po tych czasownikach rzeczownik lub zaimek w dopełniaczu, a kiedy w celowniku? Od czego to zależy?


    Jak podaje WSJP:

    "winien" (czemu / czego)

    "winien" wszystkiemu; (celownik)

    "winien" porażki, śmierci, tragedii, zbrodni (dopełniacz)


    "winny" (czego)

    "winny" zaniedbań (dopełniacz)


    Dziękuję serdecznie.


    Pozdrawiam

  • zmyć komuś głowę i nie zostawić na nim suchej nitki
    7.10.2009
    7.10.2009
    Witam,
    czy zmyć komuś głowę wzięło się od mycia głowy za karę? I jeszcze: czy nie zostawia się na kimś suchej nitki w znaczeniu, że tak się kogoś obmawia, iż nie znajduje się w nim nic dobrego, choćby jednej nitki? Tylko dlaczego suchej?
    Z góry dziękuję!!!
  • Co znaczy powinien?
    5.05.2003
    5.05.2003
    Szanowni Państwo!
    Jaki stopień nakazu zawiera w sobie słowo powinien? Czy oznacza, że ktoś jest zobowiązany do wykonania jakiejś czynności, czy też pozostawione to jest jego decyzji? Czy więc powinien coś zrobić oznacza raczej, że może coś zrobić, czy też, że musi to zrobić?
    Czy określenie należy coś zrobić jest równoznaczne z powinno się coś zrobić, czy też należy niesie w sobie silniejszy nakaz?
    Pozdrawiam
    Kazimierz Chłobowski
  • krzyczeć po kimś
    12.03.2016
    12.03.2016
    Zdarza mi się słyszeć, zwłaszcza wśród moich znajomych z południa Polski, formę krzyczeć po kimś zamiast krzyczeć na kogoś. Z początku podejrzewałem, że jest to element śląskiej gwary, ale później zdarzało mi się napotykać tę formę także u mieszkańców innych rejonów kraju. Żaden ze słowników, które przeglądałem, nie wspomina o krzyczeniu po kimś. Stąd moja prośba o wyjaśnienie, skąd w języku wzięła się ta forma i czy można uznać za poprawne jej stosowanie.
  • Złapać / wziąć (kogoś) za wszarz
    10.07.2019
    10.07.2019
    Dzień dobry,
    spotkałam się z wyrażeniem wziąć / złapać kogoś za wszarz. Skąd się wzięło takie określenie?
    Co ono dokładnie oznacza?
    Dziękuję za odpowiedź
  • A można było prościej

    3.12.2023
    3.12.2023

    Witam chciałem zapytać o poprawność zwrotu "wspierające przyjaźnie" jak w poniższym zdaniu:

    ...posiadanie wzajemnie wspierających przyjaźni było istotne.

    Czy nie powinno być wspierających się przyjaźni skoro chodzi o wzajemność albo pominięcie zaimka dookreślające jest ok

    Pozdrawiam

  • strach ściska komuś żołądek

    13.11.2023
    13.11.2023

    Czy można powiedzieć, że komuś – albo w kimśwnętrzności (żołądek) skręciły się ze strachu? Bo „przewracać się” powinny raczej ze zdenerwowania lub wzburzenia. A może to „ktoś skręca się ze strachu”? Jak prawidłowo opisać to nieprzyjemne uczucie w brzuchu?

    Pozdrawiam.

  • wmówić – komuś czy w kogoś?
    28.10.2013
    28.10.2013
    Czy poprawny jest zwrot wmówić coś w kogoś, np. „Nie wmówisz we mnie, że jest Ci przykro”?
  • być komuś coś krewnym
    12.10.2009
    12.10.2009
    Zastanawia mnie jedna rzecz. W moich okolicach często słyszy się być komuś coś krewnym, gdy chodzi o zobowiązania wobec kogoś, zwłaszcza o długi. Jaka jest etymologia tego zwrotu? Ma jakieś powiązania z rzeczownikiem krewny? Czy ten zwrot nie jest archaizmem?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego